Jak wspierać wielojęzyczność? Spotkanie dla rodzin w Monachium

Parę dni temu miało miejsce w Monachium spotkanie dla rodzin wielojęzycznych, na które serdecznie zapraszałam Was w niedalekiej przeszłości. Spotkanie to odbyło się w sali Uniwersytetu LMU, co mnie osobiście bardzo cieszyło, bo już samo miejsce nadało tematowi spotkania odpowiednią wagę. A sprawa jest poważna, bo chodzi przecież o przyszłość naszych rodzin. Rodzin, które na co dzień mierzą się z tematem wychowania dzieci w wielojęzyczności.

Dyskusje i refleksja na ten temat to również możliwość zweryfikowania własnej dwu- lub wielojęzyczności, bowiem wiele z nas osób dorosłych, przez nasz pobyt na emigracji, również stało się bilingualne. Jak sami podchodzimy do tego tematu? Uważamy siebie za wielojęzycznych? Jak reagują nasi partnerzy na nasz język i w jaki sposób rozmawiać z dziećmi, aby być dla nich wzorem i przykładem? To tylko niektóre z zagadnień poruszanych podczas naszego spotkania.

Wykłady odbyły się gościnnie w sali uniwersyteckiej dzięki życzliwości Internationale Forschungsstelle für Mehrsprachigkeit IFM, natomiast do samego spotkania doszło z inicjatywy Państwa Danuty i Wernera Meierów, którzy z dużym zaangażowaniem i entuzjazmem prowadzą Polsko-Niemieckie Towarzystwo w Monachium. Dziękuję za Wasz impuls i motywację, aby do tego spotkania w ogóle doszło!

Podczas tego pierwszego, śmiało mogę powiedzieć, pilotażowego spotkania poruszaliśmy się po trzech głównych obszarach bilingualizmu. Pierwszy wykład prowadzony przez germanistkę Iwonę Stec dotyczył teoretycznych stron wielojęzyczności – nazywał i objaśniał pojęcia, podsuwał językowe narzędzia oraz, co moim zdaniem bardzo ważne, zwracał uwagę na powszechność zjawiska wielojęzyczności na świecie. Ponieważ my, wychowani w Polsce, kraju językowo bardzo jednolitym, możemy sobie nie zdawać sprawy z tego, że większość ludzi na całym świecie włada co najmniej dwoma językami. Także jednojęzyczna część ludności jest w znacznej mniejszości!

Wykład Iwony kierował również uwagę rodziców na istotny fakt określenia, jaką kompetencję językową u naszych dzieci chcemy wspierać i osiągnąć – zależy nam na tym, żeby dzieci umiały się w naszym ojczystym języku swobodnie wypowiadać? A może chcemy, aby również nauczyły się poprawnie pisać i czytać? Od określenia tych kompetencji może zależeć wybór naszych metod nauki języka oraz stopień zaangażowania własnego i instytucjonalnego w wychowanie dzieci.

Druga część spotkania poświęcona została praktycznym wskazówkom nauki języka polskiego. Wykład ten prowadziła Iwona Smól, która nie tylko jest z wykształcenia polonistką i nauczycielką polskiego jako języka obcego, ale również mamą dwójki maluchów w wieku 3 i 4,5 roku. Mówiła więc o nauce języka z obu tych perspektyw, co było niezwykle cennym doświadczeniem. Ponieważ Iwona jako nauczycielka widzi u swoich nastoletnich uczniów błędy, których my jako rodzice emigracyjni możemy uniknąć, starając się przekazać naszym dzieciom język ojczysty.

Uwagi Iwony, propozycje zabaw, konkretne przykłady gier i możliwości spędzania z dziećmi czasu, czy lektury i inne pomoce w nauce języka były wielkim wzbogaceniem tego spotkania. Zwłaszcza dla rodziców, którzy mają małe dzieci, stojące dopiero na początku swojej przygody z opowiadaniem, czytaniem i pisaniem.

Iwona prowadzi w czasie ferii zimowych i letnich warsztaty językowe i teatralne dla dzieci dwujęzycznych. Podczas tych zajęć uczy maluchy przez zabawę prawidłowego wypowiadania się, zachęca je do kreatywnego pisania i zabaw słowotwórczych, utrwala znajomość języko polskiego, historii i kultury Polski, a nawet przygotowuje je do powrotu do polskiej szkoły lub egzaminów. Skontaktujcie się z Iwoną, jeśli potrzebujecie indywidualnej porady językowej, bo to naprawdę świetna i doświadczona specjalistka!

Trzecia część spotkania poświęcona została bawarskiemu systemowi edukacji, tak różniącemu się od polskiego systemu oświaty. Dobrze mieć wiedzę na ten temat zanim nasze dziecko rozpocznie naukę w bawarskiej szkole podstawowej, ponieważ sposób nauczania oraz późniejszy wybór dalszej szkoły może mieć znaczący wpływ na zawodowe życie naszych dzieci.

Wykład ten prowadziła doświadczona pedagog Izabela Kulesza-Ubrich. Również jej doświadczenia jako mamy były niezwykle cenne, ponieważ dorosłe dzieci Izy są doskonałym przykładem na udaną dwujęzyczność. Dla rodziców małych dzieci konkretne sytuacje i przykłady podane przez Izę były bardzo budującej i pomocne na dalszej drodze wielojęzycznego wychowania maluchów. Także przykłady wspierania dzieci, które w wieku kilkunastu lat przyjechały do Niemiec i rozpoczynają naukę w bawarskich szkołach.

W naszym spotkaniu brało udział ok. 50 osób. Uważam, że to dużo, choćby ze względu na fakt, że miało ono miejsce w sobotnie popołudnie i trwało ponad 4 godziny (z zaplanowanych 3)! Pytania i problemy, jakie się w trakcie spotkania pojawiły, świadczą o dalszej potrzebie mówienia i pisania na ten temat! Większość osób wyraziła zainteresowanie kolejnymi tego typu spotkaniami – zarówno w formie wykładów, ale także warsztatów, spotkań czy praktycznych zajęć. Temat pozostaje więc nie wyczerpany i na pewno będzie jeszcze okazja, aby do niego wrócić.

Jeśli jesteście zainteresowani dalszymi lub kolejnymi spotkaniami tego typu, to bardzo proszę o krótkiego maila na adres: wielojezycznosc@gmail.com. Dzięki temu będziecie na bieżąco otrzymywać informacje o planowanych spotkaniach.

Uczestniczy naszego sobotniego spotkania dla rodzin wielojęzycznych otrzymają jeszcze ode mnie maila ze szczegółowymi informacjami, jakie pojawiły się na wykładach: tytuły książek, nazwy gier, adresy stron internetowych, które warto znać i które mogą bardzo konkretnie pomóc w wspieraniu nad rodziców w wielojęzycznym wychowaniu naszych dzieci.

Zachęcam Was do komentowania tego wpisu – podzielcie się z nami Waszymi doświadczeniami, obawami, wyzwaniami, jakie stoją na Waszej drodze wielojęzycznego wychowania dzieci!